Nasıl oluyor da pandemiden en karlı Çin çıkıyor?
Cennet Yüzer Cankılıç
cankilic@ritimhaber.com -
Tam bir yıl önce dünya ABD ile Çin arasında karşılıklı olarak birbirlerine uyguladıkları yaptırım ve kısıtlamalarla her an başlaması beklenen ticaret savaşına kilitlenmişti. Dünyayı yöneten küresel güçlerin, küresel ekonomilerin tüm hesapları, bizim de jeo-stratejik olarak Avrupa, Asya ve Afrika’yı birbirine bağladığımız iki ülke arasındaki geniş coğrafyada ticaret savaşının tam ortasında ekonomik anlamda kavruluyor olması üzerineydi.
Hatırlayın, bir yıl önceki tartışmaları:
-Türkiye bu savaşın neresinde olacak?
-ABD ve Avrupa işbirliğindeki BM ve NATO Paktında mı yoksa Rusya, Hindistan ve Japonya’nın yanında mı?
-Türkiye son 100 yılın eksen kaymasını yaşayacak mıydı?
-Rusya’dan alınan S 400’ler bu eksen kaymasının sonucu muydu?
-Türkiye Boğazları ve tarihi İpek Yolu’nu Çin’e açacak mıydı? vb…
Aralık 2019’ta Çin’in Vuhan kentinden çıkan koronavirüs canavarı ticaret savaşlarını rafa kaldırdı ama bir yılda 3. Dünya savaşı etkisi kadar insan ölümlerine ve ülkelerin ekonomik kayıplarına yol açtı.
****
Bu bir yıllık sürede insanlar aylarca evlerine kapandı, ülkeler sınırlarını kapattı. İnsan ve ticaret dolaşımı durdu. Ülkeler yatırımlarını, üretimlerini askıya aldı. İşsizlik arttı. Sadece birkaç haftada dünyada toplam 500 milyon istihdam kaybından bahsediliyor ki şu ana kadarki toplam artışı düşünmek bile ürpertici.
Çin, bir yıl önce yani 2020’nin başında dünyanın ABD’den sonra ikinci büyük ekonomisi idi. 2019’u yüzde 6.1 büyüme rakamıyla kapatan Çin’in 2020 büyüme hedefi yüzde 6 olarak açıklanmıştı.
Çin 2020’nin ilk aylarında salgından en çok etkilenen ülke oldu. Salgınının ortaya çıkış yeri olduğu için, biz dahil tüm ülkeler önce Çin ile alış-verişi kesti. Dünyanın fabrikası olarak bilinen Çin’de sanayi üretimi 14’lere, yatırımlar da yüzde 25’lere gerileyince ilk 2 ayda işsizlik 5 milyon arttı. Bu rakamın sonraki 4 ayda toplam 9 milyona çıktığı ifade ediliyor.
Çin, salgının ilk 6 ayında yüzde 6.8 daraldı.
Peki ya şimdi?
Salgının neden olduğu ekonomik çöküş sonrası Çin, dünyanın en çabuk toparlanan ve en hızlı büyüyen ekonomisi durumunda. Çin’deki ekonomik büyüme rakamları üçüncü çeyrekte yüzde 4.9 idi. Ekonomistler büyümeye devam ettiği için 4. Çeyreği yüzde 5.5’la kapatmasının sürpriz olmayacağı öngörüsünde bulunuyorlar.
Geçtiğimiz ay yayınlandı. Merkezi Zürih’te bulunan UBS adlı yatırım bankasının yaptığı araştırmaya göre, Çin'in küresel ekonomik üretimdeki pazar payını 2021'e kadar yüzde 9 artıracağı öngörülüyor. Yine aynı araştırmaya göre AB’nin, bu küresel ekonomideki payı yüzde 3.5 daralacak.
Çin nasıl oldu da, dünyayı virüs tehdidi altında bırakıp insanların ölümüne, işsiz kalmalarına, güçlü ekonomilerin çökmesine yol açan ülke olarak, bir yılda kendi içinde hem salgını yok etti, hem ilk aşıyı bulan ülke oldu hem de ekonomik büyüme rekoruna ulaşan ülke durumuna geldi?
Hakikaten Çin mucizesi diye boşuna demiyorlar.
ESKİ BAŞBAKAN YARDIMCISI YALÇINBAYIR DA HASTANEDE
Her geçen gün Covid salgınına yakalanan tanıdıkların sayısı artıyor. Bursa siyasetinin değerli isimlerinden ve Abdullah Gül Başbakanlığındaki 58. Hükümetin ilk başbakan yardımcılarından Ertuğrul Yalçınbayır’ın da Covid testi pozitif çıktı. Daha önce kalp krizi geçiren Yalçınbayır’ın evdeki tedavisinin ardından hafta sonu Acıbadem Hastanesi’ne kaldırıldığı, burada gözetim altında tutulduğu ve sağlık durumunun iyi olduğu belirtildi.
Kendisine geçmiş olsun derken, bir geçmiş olsun dileklerimi de Covid testleri pozitif çıkan ve evde tedavileri süren Marmarabirlik Başkanı Hidamet Asa ile AK Parti eski Mudanya İlçe Başkanı Dr. Murat Ünal ile eşlerine iletiyorum.
