Lozan Antlaşması 100 yaşında

Bursa Lozan Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği ile Lozan Mübadilleri Vakfı Mudanya Temsilciliği tarafından düzenlenen ‘100. Yılında Lozan Antlaşması’ etkinliği ÇEK Kültür Merkezi’nde gerçekleşti. 

Nilüfer Belediyesi’nin de destek verdiği etkinliğe; İyi Parti Bursa Milletvekili Selçuk Türkoğlu, Nilüfer Belediye Başkanı Turgay Erdem, Mudanya Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz, CHP İl Başkanı Turgut Özkan, İyi Parti İl Başkanı Mehmet Hasanoğlu, Gelecek Partisi İl Başkanı Fuat Kadıoğlu, Deva Partisi İl Başkan Yardımcısı Sıdıka Sayılır, Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Bursa Şube Başkanı Gürhan Akdoğan, Demirtaş Lozan Mübadele Derneği Başkanı Hüseyin Çiğdem, Bursa Lozan Mübadele Derneği Onursal Başkanı Mehmet Beytekin ve çok sayıda sivil toplum kuruluşu temsilcisi katıldı.

Programın açılışını yapan Bursa Lozan Mübadilleri Dernek Başkanı Ali Korkut, Lozan Barış Antlaşması’nın iki önemli unsurunun bulunduğunu belirterek, “Birincisi Kurtuluş Savaşı’nda elde ettiğimiz zaferlerin masa başında taçlanması ve Türkiye Cumhuriyeti’nin tapusu niteliğinde olmasıdır. İkincisi atalarımızın anavatandan göçünü kapsayan mübadele sözleşmesinin içermesidir” dedi. 

Etkinlikte bir konuşma yapan Nilüfer Belediye Başkanı Turgay Erdem, Lozan’ın emperyalizme karşı kazanılmış büyük bir zafer olduğunu vurgulayarak, “Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra İtilaf Devletleri’nce Osmanlı Devleti’ne imzalatılan Sevr Antlaşması ile Osmanlı Devleti’nin egemenliği sonlandırıldı. Ancak Mustafa Kemal’in başlattığı milli mücadele süreci bu durumu bambaşka yerlere götürdü ve Türk ulusu savaş meydanlarında büyük bir zafer kazandı. 100 yıl önce de Lozan’da bu zaferi tüm dünyaya kabul ettirdi” diye konuştu. 

Lozan’ın açık, net ve haklı bir zafer olduğunun altını çizen Başkan Erdem, onu hazmedemeyenlerin bugün maalesef kendilerini belli ettiklerini vurguladı. Lozan’a karşı yalan yanlış bir sürü bilgi olduğuna dikkat çeken Başkan Erdem, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Laikliğin ve Kemalizmi, Kemalist devrimleri hala karalama çalışmaları sürüyor. Lozan’ın 2023 yılında geçersiz olacağı yönünde yalan yanlış iddialar senelerdir gündemimizde var. Lozan, Birinci Dünya Savaşı’nda mağlup olan Osmanlı İmparatorluğu yerine İstiklal Savaşı’nı kazanan Türkiye Cumhuriyeti’nin uluslararası tapusudur. Kurtuluş Savaşı’nı bitiren yeni kurulan cumhuriyetin kayıtsız, şartsız olarak bağımsızlığını müjdeleyen ve bunun tüm dünya tarafından onaylandığını gösteren hukuki bir belgedir. Sevr Antlaşması’nı yürürlükten kaldıran Misakı Milli sınırlarını önemli ölçüde belirlendiği, Türkiye’nin yeni bir devlet olarak uluslararası kabulünü sağlayan Lozan Antlaşması 100 yaşını dolduruyor. Biz elbetteki Lozan’a her zaman sahip çıkacağız.” 

Açılış konuşmalarının ardından akademisyen ve Diplomasi Araştırmaları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Barış Özdal, Lozan Barış Anlaşması’nın 100’üncü yılını ana hatları ile ilgili sunum yaptı. 24 yıllık akademik hayatı boyunca Lozan’ın gizli belgelerinin olmadığını defalarca anlattığını dile getiren Özdal, artık bu konunun sona erdiğini kaydetti. Lozan ile Ege’deki adalar ve Kıbrıs’ın verildiği yönünde iddiaların da bulunduğunu anımsatan Özdal, bu konunun da tarih bilmezlikten kaynaklandığını açıkladı. Lozan nedeniyle petrol ve bor gibi madenlerin çıkarılamadığı iddialarının da yanlış olduğunu ifade eden Özdal, petrol ve bor çalışmaları ile bunun görülebildiğini vurguladı. 

Lozan Antlaşması’nın 3 hedefinin bulunduğunu dile getiren Özdal, “Birincisi Genç Türkiye Cumhuriyeti’ni Batı’ya tanıtmaktı. İkincisi Yunanistan ile aramızda olan sorunlarımızı çözmekti. Üçüncüsü kapitülasyonları yani her türlü ayrıcalıkları ortadan kaldırmaktı. Bu anlamda baktığımız zaman zaten Lozan’da Osmanlı Dönemi’nde verdiğimiz imtiyazların hepsini ortadan kaldırmıştık. Bu bizim en büyük kazancımızdı” dedi. 

Sunumun ardından Mudanya Kent Konseyi Tiyatro Topluluğu, ‘Mübadil Öyküleri’ isimli oyunu sergiledi.